Drzwi - metody badań

Norma ISO 8269-1985 "Door-sets. Static loading test" (Zestawy drzwiowe. Badania obciążenia statycznego) określa cztery odtwarzalne próby na obciążenia statyczne. Próba pierwsza polega na działaniu sił w płaszczyźnie skrzydła drzwiowego i pomiaru przemieszczenia skrzydła, próba druga na działaniu sił prostopadle do skrzydła drzwiowego. Próba trzecia polega na działaniu sił prostopadle do skrzydła drzwiowego w miejscu osadzenia zawiasów, a próba czwarta na działaniu sił prostopadle na skrzydła drzwiowe w miejscu osadzenia zamka podstawowego lub dodatkowego.

Na jej podstawie opracowano ekwiwalentną Polską Normę PN-89/06085 Drzwi. Metody badań odporności na włamanie. Obciążenia statyczne prostopadłe i równoległe do płaszczyzny skrzydła.

Przedmiotem Polskiej Normy są metody badań niektórych właściwości przeciwwłamaniowych drzwi jednodzielnych rozwieralnych, stosowanych w budownictwie, wykonanych z dowolnego materiału.
Metody badawcze polegają na wywieraniu nacisku w różnych miejscach drzwi, o sile stopniowo wzrastającej do określonej wielkości i utrzymaniu go w czasie 1 min., z równoczesnym pomiarem odkształceń drzwi, wywołanych tym naciskiem. Obciążenia te wywiera się za pośrednictwem płytek stalowych o długości boku 100 mm, lub jarzma stalowego o kształcie profilu zbliżonym do litery C i o długości 400 mm. Badaniu poddaje się miejsca drzwi najbardziej narażone na włamywanie:

  • na czole skrzydła w pobliżu zamka,
  • na płaszczyźnie skrzydła w pobliżu zamka,
  • w pobliżu każdej zawiasy,
  • w "swobodnych" narożach.

Do pomiaru odkształceń stosuje się czujniki zegarowe. Wszystkie odkształcenia drzwi mierzymy w milimetrach. Metody badań obejmują zamocowanie zestawu drzwiowego. Drzwi w badaniu zamocowuje się w urządzeniu imitującym wbudowanie rzeczywiste. W przewidywanych miejscach zamocowania ościeżnicy w ścianie, należy osadzić i zamocować ościeżnicę drzwiową w ramie do badań za pomocą nastawnych złącz. Sztywność zamocowania ościeżnicy drzwiowej nie powinna powodować jej odkształceń, tak aby nie miała wpływu na wyniki badań.

Badania czoła skrzydła drzwiowego przeprowadza się poprzez obciążenia skrzydła płytką statyczną siłę naciskową F1 , równoległą do płaszczyzny skrzydła drzwiowego wg rys.1. Obciążenia przykłada się w miejscach, które wydają się najsłabszymi. Podczas badania drzwi w miejscach swobodnych obciążamy skrzydło poprzez płytkę siłą naciskową F2 działającą statycznie prostopadle do płaszczyzny skrzydła drzwiowego rys.2. Obciążenia przekłada się po stronie zamykającej w swobodnych narożach skrzydła drzwiowego.

Podczas badania drzwi w miejscach osadzenia zawiasów obciążamy skrzydło poprzez płytkę siłą naciskową F3, działającą statycznie prostopadle do płaszczyzny skrzydła drzwiowego wg rys.3.

Obciążenie należy przykładać po stronie zamykającej skrzydło drzwiowe w miejscach i na poziomie każdego zawiasu, przy czym geometryczny środek płytki powinien być zlokalizowany na wspólnej osi lub w najbliższych miejscach.

Badane drzwi w miejscach osadzenia zamka podstawowego, dodatkowego lub zasuw obciążamy skrzydło za pośrednictwem jarzma siłą naciskową F4 działającą statycznie prostopadle do płaszczyzny skrzydła drzwiowego zgodnie z rys. 4.

Obciążenie należy przykładać po stronie zamykającej skrzydło drzwiowe w miejscach i na poziomie zamka podstawowego, zamka dodatkowego lub zasuwy.

W trakcie badań obciążenie drzwi zwiększa stopniowo siłę naciskającą bez uderzenia i nadmiernej prędkości, w celu osiągnięcia maksymalnej wartości siły w ciągu 1 minuty. Działanie tej siły należy utrzymać przez 1 minutę.

W czasie badań i po przeprowadzeniu badania dla każdego punktu przyłożenia notowana jest:

  • siła,
  • maksymalne odkształcenie,
  • trwałe odkształcenie,
  • przemieszczenie,
  • zniszczenie końcowe.

Z badań sporządzamy sprawozdanie, które powinno zawierać:

a) szczegółową informację dotyczącą typu, rodzaju, budowy, wykończenia i materiału skrzydła oraz ościeżnicy drzwiowej i zastosowanych okuć,
b) informację dotyczącą sił F1, F2, F3 oraz F4 i miejsca ich przyłożenia,
c) obserwacje dotyczące uszkodzeń, zniszczeń powstałych na skutek badania, łącznie z obserwacjami charakteru, miejsca i stopnia.

Polska Norma ustala metodę badań drzwi dla oceny ich własności utrudniających włamanie.

W ramach przedstawionej normy ustala się przede wszystkim metody badań kontrolnych drzwi jednoskrzydłowych o zwiększonej odporności na włamanie. Ustalone w normie metody badań i obciążenia w zasadzie okolicznościowego włamywacza, przy uwzględnieniu stosowanego zwykle przez niego narzędzia oraz czasu, który jest mu potrzebny do otwarcia drzwi.

Ważnym elementem zwiększającym bezpieczeństwo użytkownika drzwi jest, aby wkładki bębenkowe były zabezpieczone przed mechanicznymi formami agresji, np. przez zwarte zakończenie wkładki bębenkowej równo z powierzchnią wzmocnionej tarczy drzwiowej.

Należy zaznaczyć, że istotnym kryterium badań w tej normie jest wbudowanie próbki w ramę stanowiska badawczego. Wbudowanie to powinno być wykonane według jednoznacznej instrukcji montażu. Zwraca to uwagę na fakt, że ocena wynikająca z badań możliwa jest tylko w odniesieniu do elementu zastosowanego w konstrukcji wtedy, kiedy w praktyce przestrzega się instrukcji montażu dotyczących takich drzwi.

Normę opracował COBR PEWB "Metalplast" w Poznaniu.


inż. A.Jurga, inż. Z.Korbanek, mgr inż. Z Lenarski
COBR PEWB "Metalplast"